Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng năm 2024 trên địa bàn thành phố với mục tiêu cải thiện tình trạng dinh dưỡng của người dân thành phố Bắc Giang cả về số lượng và cân đối về chất lượng; tiếp tục giảm suy dinh dưỡng nhẹ cân và đẩy mạnh giảm suy dinh dưỡng thấp còi ở trẻ dưới 5 tuổi; cải thiện tình trạng thiếu vi chất dinh dưỡng ở bà mẹ, trẻ em; kiểm soát tình trạng thừa cân, béo phì, góp phần giảm thiểu gánh nặng bệnh tật, nâng cao tầm vóc, thể lực và trí tuệ của người dân thành phố Bắc Giang. Để Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng được triển khai có hiệu quả, đạt các chỉ tiêu đề ra, Trung tâm Y tế thành phố Bắc Giang tập trung một số nhiệm vụ và giải pháp quan trọng.
Các đơn vị y tế chủ động, tích cực tham mưu cho các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương quan tâm chỉ đạo, điều hành việc tổ chức thực hiện Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng của thành phố năm 2024 phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, nhằm đạt được các mục tiêu của Chiến lược. Tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác phối hợp của các ban, ngành, đoàn thể trong tổ chức thực hiện Kế hoạch. Đưa chỉ tiêu giảm tỷ lệ suy dinh dưỡng nhẹ cân, thấp còi ở trẻ em dưới 5 tuổi là một trong những chỉ tiêu phát triển kinh tế, xã hội của từng địa phương, coi đó là trách nhiệm của các ban, ngành, đoàn thể và Nhân dân. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá định kỳ việc triển khai các hoạt động dinh dưỡng tại các địa phương.
Tăng cường truyền thông vận động về tầm quan trọng của công tác dinh dưỡng. Huy động sự tham gia của chính quyền các cấp, các ban, ngành, đơn vị, địa phương, tổ chức đoàn thể xã hội, cộng đồng dân cư để thực hiện mục tiêu đề ra. Tăng thời lượng truyền thông, hướng dẫn về dinh dưỡng hợp lý trên các phương tiện thông tin đại chúng, đặc biệt là Đài phát thanh và truyền hình thành phố và hệ thống phát thanh tại địa phương. Tổ chức triển khai các hoạt động truyền thông với các loại hình, phương thức, nội dung phù hợp với từng vùng, từng nhóm đối tượng, nhằm nâng cao hiểu biết, thực hành dinh dưỡng hợp lý. Đặc biệt là phòng, chống suy dinh dưỡng thấp còi, phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng (vitamin A,sắt, kẽm, I ốt...), đảm bảo chất lượng bữa ăn gia đình, kiểm soát thừa cân, béo phì và các bệnh mạn tính không lây liên quan đến dinh dưỡng cho mọi tầng lớp nhân dân, ưu tiên nhóm đối tượng đích là phụ nữ độ tuổi sinh đẻ, bà mẹ nuôi con nhỏ, người chăm sóc học sinh, cha mẹ học sinh, giáo viên, người lao động và người bệnh; nâng cao hiệu quả truyền thông, giáo dục, tư vấn về thực hành dinh dưỡng theo vòng đời. Tăng cường truyền thông trên các phương tiện thông tin đại chúng về tầm quan trọng của sự phát triển toàn diện của trẻ trong giai đoạn đầu đời, đặc biệt là trong 1000 ngày vàng để nâng cao thể chất, trí tuệ cho trẻ. Lồng ghép trong các hoạt động truyền thông các chương trình, dự án khác đang triển khai tại cộng đồng. Tăng cường phối hợp giáo dục dinh dưỡng giữa nhà trường, gia đình và xã hội để hình thành lối sống, thói quen lành mạnh về dinh dưỡng hợp lý. Tổ chức có hiệu quả các chiến dịch truyền thông “Ngày vi chất dinh dưỡng” năm 2024 và chiến dịch uống vitamin A năm 2024; Tuần lễ “Nuôi con bằng sữa mẹ” ngày 01- 07 tháng 8/2024; Tuần lễ “Dinh dưỡng và phát triển” ngày 16-23 tháng 10/2024.
Về chuyên môn kỹ thuật triển khai can thiệp dinh dưỡng, cải thiện chất lượng bữa ăn, đảm bảo an ninh lương thực và an ninh dinh dưỡng. Phổ biến, hướng dẫn về nhu cầu khuyến nghị dinh dưỡng, tháp dinh dưỡng, lời khuyên dinh dưỡng hợp lý, thực đơn, khẩu phần, chế độ dinh dưỡng và hoạt động thể lực phù hợp cho mọi đối tượng. Giáo dục, tư vấn cho người dân sử dụng thực phẩm đa dạng, lành mạnh, giàu dinh dưỡng. Cải thiện bữa ăn của người dân cả về số lượng và chất lượng, khuyến khích từ nguồn thực phẩm sẵn có ở địa phương; phổ biến, hướng dẫn cho người dân và những đối tượng đặc thù về chế độ dinh dưỡng và hoạt động thể lực hợp lý. Tăng độ bao phủ và nâng cao chất lượng các can thiệp dinh dưỡng thiết yếu. Theo dõi tăng trưởng và phát triển của trẻ em; quản lý, điều trị cho trẻ bị suy dinh dưỡng cấp tính; phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng cho bà mẹ và trẻ em; bảo đảm nước sạch, vệ sinh cá nhân và vệ sinh môi trường. Triển khai có hiệu quả các hoạt động can thiệp phòng chống suy dinh dưỡng, thiếu vi chất dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai và cho con bú, trẻ em 0-16 tuổi thuộc Tiểu dự án 2 Cải thiện dinh dưỡng thuộc CTMTQG giảm nghèo bền vững tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2021-2025. Triển khai cung cấp các dịch vụ tư vấn, phục hồi dinh dưỡng, phòng chống thừa cân, béo phì, các bệnh mạn tính không lây nhiễm và các yếu tố nguy cơ tại cơ sở y tế thành phố; triển khai tư vấn dinh dưỡng cho bà mẹ mang thai, bà mẹ có con nhỏ dưới 2 tuổi trong gói dịch vụ y tế cơ bản phục vụ chăm sóc sức khỏe ban đầu, dự phòng và nâng cao sức khỏe tại các trạm y tế xã, phường, triển khai can thiệp dinh dưỡng cho người cao tuổi, dinh dưỡng ngành nghề. Khuyến khích người dân sử dụng sản phẩm thực phẩm tăng cường vi chất dinh dưỡng; sử dụng muối, bột canh có I-ốt; tăng cường hệ thống thực phẩm tại chỗ (sẵn có tại địa phương) an toàn, đa dạng, giàu dinh dưỡng, đáp ứng nhu cầu cho mọi đối tượng. Thực hiện triển khai hoạt động điều tra dinh dưỡng cụm theo kế hoạch để đánh giá tình trạng dinh dưỡng bà mẹ, trẻ em.
Trong năm 2024, thành phố Bắc Giang thực hiện hoạt động dinh dưỡng học đường tại cơ sở giáo dục. Phối hợp với ngành giáo dục, đẩy mạnh và nâng cao chất lượng giáo dục dinh dưỡng học đường. Truyền thông cho cha mẹ học sinh về dinh dưỡng hợp lý, thực phẩm có lợi và an toàn cho sức khỏe, phòng chống bệnh không lây nhiễm liên quan đến dinh dưỡng, tăng cường hoạt động thể lực cho học sinh. Khuyến khích các cơ sở giáo dục sử dụng các phần mềm dinh dưỡng đã được thẩm định trong việc xây dựng thực đơn và tính khẩu phần để đảm bảo cân đối dưỡng chất bữa ăn cho học sinh. Phối hợp triển khai các hoạt động đánh giá, can thiệp phòng chống suy dinh dưỡng, thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ em học đường từ trên 5-16 tuổi trong Tiểu dự án 2 Cải thiện dinh dưỡng thuộc CTMTQG giảm nghèo bền vững tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2021-2025. Phối hợp hướng dẫn tổ chức bữa ăn học đường đảm bảo dinh dưỡng hợp lý theo từng lứa tuổi, đa dạng thực phẩm (đối với các cơ sở giáo dục có tổ chức bữa ăn học đường), đặc biệt quan tâm đến dinh dưỡng hợp lý cho lứa tuổi tiền dậy thì và dậy thì, để phát triển tốt về tầm vóc và thể chất. Tuyên truyền nhằm hạn chế học sinh tiếp cận với các thực phẩm không có lợi cho sức khỏe, tăng cường hoạt động thể lực, duy trì thường xuyên, hiệu quả các hoạt động thể chất và các hoạt động sinh hoạt vui chơi giải trí có tính chất vận động. Duy trì tẩy giun, sán định kỳ cho trẻ em, học sinh tại nơi có tỷ lệ nhiễm giun, sán cao.
Bên cạnh đó, đơn vị triển khai các hoạt động dinh dưỡng khẩn cấp. Nâng cao năng lực ứng phó dinh dưỡng trong tình huống khẩn cấp cho cán bộ y tế làm công tác dinh dưỡng và cán bộ các ban, ngành liên quan. Có kế hoạch ứng phó, tổ chức đánh giá và triển khai có hiệu quả các can thiệp dinh dưỡng đặc hiệu trong tình huống khẩn cấp ở cộng đồng và khi có thiên tai, dịch bệnh xảy ra tại địa phương.
Phối hợp liên ngành và vận động xã hộ, xây dựng và thực hiện cơ chế phối hợp liên ngành về công tác dinh dưỡng; đưa nội dung hoạt động dinh dưỡng vào các chương trình, đề án, kế hoạch triển khai tại các địa phương, đặc biệt là công tác tuyên truyền, vận động nhân dân, nhằm nâng cao nhận thức, thực hiện hành vi dinh dưỡng hợp lý. Huy động sự tham gia tích cực từ các tổ chức, cá nhân, cộng đồng thông qua tài trợ cho các hoạt động dinh dưỡng; tham gia truyền thông, can thiệp, cung cấp dịch vụ về dinh dưỡng như phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng, sản xuất cung ứng thực phẩm an toàn, có lợi cho sức khỏe, các sản phẩm dinh dưỡng đặc thù hỗ trợ phụ nữ có thai, trẻ em dưới 5 tuổi và trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt. Tham gia chương trình sữa học đường. Sẵn sàng tiếp nhận, phối hợp và tham gia tổ chức triển khai, thực hiện có hiệu quả các dự án, chương trình hợp tác quốc tế về dinh dưỡng tại địa phương.
Một giải pháp rất quan trọng đó là nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, tổ chức các lớp đào tạo, tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn, quản lý, triển khai chương trình, cập nhật kiến thức, thực hành về dinh dưỡng đặc biệt về Chăm sóc dinh dưỡng 1000 ngày đầu đời cho đội ngũ cán bộ mạng lưới chương trình dinh dưỡng, Y tế thôn/tổ dân phố và cộng tác viên dinh dưỡng. Củng cố và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác dinh dưỡng, đảm bảo tính bền vững, đặc biệt là mạng lưới cán bộ chuyên trách dinh dưỡng ở tuyến y tế cơ sở, nhân viên y tế thôn bản và cộng tác viên dinh dưỡng. Nâng cao chất lượng nội dung đào tạo, tập huấn, bồi dưỡng về công tác dinh dưỡng tại cộng đồng. Nâng cao năng lực cho cán bộ các ban, ngành, đoàn thể, tổ chức xã hội về triển khai lồng ghép các hoạt động dinh dưỡng trong các chương trình, đề án.
Ứng dụng khoa học công nghệ, công nghệ thông tin. Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ cao phục vụ trong công tác dinh dưỡng, dự phòng béo phì, hội chứng chuyển hóa và các bệnh mạn tính không lây liên quan đến dinh dưỡng; sử dụng thông tin và bằng chứng khoa học trong lập kế hoạch, chương trình, dự án về dinh dưỡng ở các cấp, đặc biệt là phòng chống suy dinh dưỡng thể thấp còi và thiếu vi chất dinh dưỡng. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành, giám sát, tư vấn, thống kê, báo cáo về công tác dinh dưỡng.
Việt Nga
