Điều đáng nói là bệnh nhân N.N.M (23 tuổi, trú tại huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang) đã đi khám tại 05 bệnh viện thuộc 03 Tỉnh nhưng đều không chẩn đoán được là có 01 thai trong tử cung và 01 thai ngoài tử cung, chỉ tới khi thai ngoài tử cung vỡ khiến máu chảy trong ổ bụng, bệnh nhân được đưa vào Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang cấp cứu, trong quá trình phẫu thuật nội soi để bảo toàn sức khỏe cho mẹ và thai nhi 07 tuần tuổi các bác sỹ mới phát hiện ra trường hợp hy hữu này.

Thầy thuốc ưu tú - Bác sỹ CKII Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện cùng kíp phẫu thuật nội soi cho thai phụ N.N.M

Chị N.N.M cho biết: “Trước khi nhập viện Sản Nhi Bắc Giang khoảng 05 ngày tôi đã thấy có hiện tượng đau bụng nhưng chỉ nghĩ là rối loạn tiêu hoá nên không đi khám bởi 01 tuần trước đó tôi khám thai tại Bắc Ninh thì thai nhi vẫn bình thường. 03 ngày trước khi nhập viện Sản Nhi Bắc Giang tôi về Thái Bình chơi thì thấy bụng đau nhiều hơn, vào bệnh viện ở Thái Bình khám bác sỹ chẩn đoán doạ sảy thai kèm rối loạn tiêu hoá, tôi điều trị được 01 ngày thì bác sỹ kê đơn thuốc cho tôi về nhà uống. 02 ngày sau trở lại Bắc Giang làm việc tôi lại thấy buồn nôn, chóng mặt, đau bụng và hay bị đi ngoài. Tôi đi khám tại bệnh viện tuyến huyện ở Bắc Giang thì bác sỹ phát hiện có nhiều dịch trong ổ bụng, nghi ngờ có thể do nang buồng trứng bị vỡ nên tôi được chuyển tuyến tới Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang để điều trị”.

Sau khi tiếp nhận bệnh nhân tại Khoa Phụ - Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, qua siêu âm, bác sỹ nhận thấy có 01 thai trong tử cung (07 tuần), chiều dài phôi 7,1mm, nhịp tim thai 156 lần/phút; đồng thời có 01 khối tăng âm kích thước 51x27mm cạnh trái tử cung; dịch tự do ổ bụng khoang sâu nhất 29mm; các bác sỹ Khoa Phụ đã mời Thầy thuốc ưu tú - Bác sỹ CKI Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện hội chẩn và đưa ra hướng xử trí thích hợp. “Thai phụ nhập viện trong tình trạng chảy máu trong ổ bụng, nghi ngờ do vỡ nang buồng trứng nên cần phải phẫu thuật cấp cứu để cầm máu. Tuy nhiên thai nhi phát triển trong tử cung được 07 tuần, nếu do vỡ nang hoàng thể thai nghén thì khi phẫu thuật sẽ gây tổn thương nang hoàng thể dẫn tới thiếu hụt nội tiết và gây sảy thai. Vì vậy để đảm bảo an toàn cho thai nhi trong tử cung, chúng tôi quyết định tiêm thuốc nội tiết Progesteron trước khi mổ để chống sảy thai do giảm nội tiết sau đó mới tiến hành phẫu thuật nội soi” - Giám đốc Bệnh viện Lê Công Tước cho biết.

Kết quả siêu âm tại Bệnh viện nhận thấy có 01 thai trong tử cung và nhiều dịch tự do ổ bụng

Phát hiện 01 thai trong tử cung và 01 thai ngoài tử cung

Trong quá trình tiến hành phẫu thuật nội soi, sau khi hút sạch khoảng 02 lít máu loãng lẫn máu cục trong ổ bụng để tìm tổn thương thì kíp phẫu thuật của Thầy thuốc ưu tú - Bác sỹ CKII Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện; Bác sỹ CKI Lê Duy Tiến (Khoa Phụ) và Bác sỹ CKII Nguyễn Văn Trà - Phó Trưởng Khoa Phẫu thuật Gây mê hồi sức phát hiện khối thai ngoài tử cung ở bóng vòi tử cung có đường kính 03cm, chiều dài 05cm chuyển màu tím sẫm và đã có điểm vỡ chảy máu. Các bác sỹ xác định đây là trường hợp vô cùng hiếm gặp, bên cạnh việc thao tác cẩn thận, tỉ mỉ cắt khối chửa ngoài tử cung, lấy hết máu cục rửa sạch ổ bụng để tránh áp-xe tồn dư và dính ruột thì kíp phẫu thuật phải thực hiện rất nhẹ nhàng hạn chế tối đa động chạm vào tử cung để tránh gây bong rau dẫn tới sảy thai đang phát triển trong tử cung. Ca phẫu thuật đã được thực hiện thành công sau gần 02 tiếng. Chăm sóc hậu phẫu tại Khoa Dịch vụ Y tế tự nguyện, thai phụ N.N.M. được truyền 04 đơn vị hồng cầu 250ml và 04 đơn vị huyết tương, tiếp tục được điều trị giữ thai bằng thuốc nội tiết và thuốc giảm co tử cung. Nhờ phẫu thuật nội soi ít xâm lấn nên chỉ 02 ngày sau phẫu thuật, sức khoẻ thai phụ ổn định, không còn hiện tượng đau bụng và không ra huyết, thai nhi trong tử cung cũng phát triển bình thường”.

Hình ảnh khối thai ngoài tử cung ở bóng vòi tử cung có đường kính 03cm, chiều dài 05cm chuyển màu tím sẫm và đã có điểm vỡ chảy máu

Thông tin cụ thể về ca bệnh này, Giám đốc Bệnh viện Lê Công Tước cho biết: “Trường hợp mang thai mà có 01 thai trong tử cung và 01 thai ngoài tử cung có thể xảy ra ở bệnh nhân được kích thích buồng trứng để tạo nhiều nang noãn hoặc làm thụ tinh trong ống nghiệm. Còn đối với trường hợp mang thai tự nhiên như thai phụ N.N.M thì vô cùng hiếm gặp. Tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang, đây là trường hợp đầu tiên mang thai tự nhiên có 01 thai trong tử cung và 01 thai ngoài tử cung mà các bác sỹ tiếp nhận điều trị. Với những trường hợp như thế này thường sẽ phẫu thuật nội soi cắt khối thai ngoài tử cung để nuôi dưỡng thai trong tử cung, đảm bảo an toàn sức khoẻ cho người mẹ. 05 ngày trước khi nhập viện Sản Nhi Bắc Giang, thai phụ đã có dấu hiệu đau bụng, nôn và đi ngoài nhiều lần thậm chí bị choáng ngất nhưng không phát hiện ra chửa ngoài tử cung vì siêu âm thấy có 01 thai trong tử cung và dấu hiệu bệnh lý đường tiêu hoá che lấp mất dấu hiệu của chửa ngoài tử cung thông thường. Các bác sỹ thường sẽ tập trung kiểm tra thai trong tử cung nên dễ bỏ sót việc phát hiện thai ngoài tử cung. Thực ra dấu hiệu nôn, đau bụng và đi ngoài chính là dấu hiệu có máu trong ổ bụng và kích thích túi cùng Douglas khiến thai phụ muốn đi ngoài liên tục gọi là Hội chứng giả lỵ. Hội chứng giả lỵ ngày nay ít gặp (do chửa ngoài tử cung thường được chẩn đoán sớm) nên các bác sỹ mới không cảnh giác với triệu chứng này. Thật may cho thai phụ vì di chuyển qua nhiều Tỉnh như vậy trong tình trạng máu chảy trong ổ bụng mà không bị truỵ tim mạch. Ca phẫu thuật thành công đã đảm bảo an toàn cho cả mẹ và thai nhi phát triển trong tử cung”.

Thầy thuốc ưu tú - Bác sỹ CKII Lê Công Tước, Giám đốc Bệnh viện thăm khám cho thai phụ N.N.M tại Khoa Dịch vụ Y tế tự nguyện

Qua đây Bác sỹ Lê Công Tước cũng khuyến cáo rằng: Phụ nữ khi thấy chậm kinh từ 07 - 10 ngày thì cần phải đi siêu âm để xác định xem có thai trong hay ngoài tử cung. Trường hợp siêu âm thấy thai phát triển trong tử cung thì vẫn phải kiểm tra xem có thai ngoài tử cung hay không. Hơn nữa, khi chị em phụ nữ có dấu hiệu đau bụng thì trước tiên cần phải đi khám chuyên khoa Phụ - Sản để xem có phải nguyên nhân do thai nghén hay không. Khi loại trừ nguyên nhân do thai nghén thì mới nên đi khám các chuyên khoa khác để đảm bảo được điều trị đúng bệnh lý.

Hiền Chúc - Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang