Nhằm trang bị kiến thức cơ bản về dân số, bình đẳng giới và chăm sóc sức khỏe sinh sản (SKSS) cho vị thành niên/thanh niên (VTN/TN) trong nhà trường, Trung tâm Y tế huyện Sơn Động phối hợp chặt chẽ với Phòng giáo dục và đào tạo triển khai tuyên truyền về công tác Dân số và phát triển, bình đẳng giới và chăm sóc sức khỏe sinh sản cho vị thành niên/thanh niên trong nhà trường. Nhờ đó, từng bước nâng cao kiến thức, thái độ, kỹ năng thực hành của VTN/TN về chăm sóc SKSS, tạo môi trường xã hội thân thiện trong cung cấp các dịch vụ về chăm sóc SKSS/KHHGĐ đối với VTN/TN, góp phần giảm tình trạng mang thai ngoài ý muốn ở lứa tuổi học đường, đồng thời nâng cao chất lượng dân số trên địa bàn huyện.

Năm 2023, Trung tâm Y tế huyện đã xây dựng kế hoạch và kế hoạch phối hợp liên ngành tổ chức 37 hội nghị tại 17 xã, thị trấn và các trường Trung học cơ sở (THCS), Trung học phổ thông (THPT) trên địa bàn để cung cấp thông tin về kiến thức cơ bản về dân số, bình đẳng giới và chăm sóc SKSS cho VTN/TN; các văn bản pháp luật và thực trạng, hệ lụy về lựa chọn giới tính khi sinh cung cấp cho các bộ, hội viên các tổ chức hội, học sinh tại các nhà trường. Nhân bản và cấp 1500 quyển tài liệu “Vị thành niên thanh niên những điều cần biết”, 450 quyển tài liệu về nội dung “Những điều bạn cần biết về tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân” cho các Trường Trung học cơ sở trên địa bàn huyện. Lồng ghép giáo dục dân số, bình đằng giới và chăm sóc SKSS VTN/TN vào các môn học, chương trình giảng dạy ngoại khóa trong nhà trường, góp phần từng bước đổi mới phương pháp dạy và học trong giờ ngoại khóa, trong đó chú trọng lồng ghép giáo dục kỹ năng sống cho học sinh khối THCS.

Để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền Dân số và phát triển, bình đẳng giới và chăm sóc SKSS cho VTN/TN trong nhà trường, từ nay đến năm 2025, huyện Sơn Động tiếp tục duy trì, kiện toàn và phát huy có hiệu quả các Câu lạc bộ (CLB) chăm sóc SKSS VTN/TN và duy trì sinh hoạt thường xuyên theo quy định. Các trường THCS triển khai mô hình tổ chức các hoạt động tuyên truyền, cung cấp thông tin về kiến thức dân số, chăm sóc SKSS VTN/TN tùy theo điều kiện cụ thể của từng trường. Hoạt động chính của các câu lạc bộ gồm: Duy trì và phát huy các hoạt động của “ góc kiến thức”, góc thân thiện, hòm thư, bản tin tư vấn về kiến thức dân số, chăm sóc SKSSVTN/TN tại các trường; củng cố, bổ sung tài liệu, sách, báo tuyên truyền. Tổ chức triển khai lồng ghép các hoạt động truyền thông giáo dục trong các giờ sinh hoạt ngoại khóa hoặc lồng ghép với các loại hình CLB khác của trường để đưa nội dung, kiến thức về dân số, giới tính, bình đẳng giới và chăm sóc SKSS VTN/TN vào sinh hoạt CLB theo định kỳ.

Đồng thời, căn cứ vào điều kiện thực tế và thời khóa biểu học tập của từng khối lớp, các trường lựa chọn hình thức phù hợp với tâm lý lứa tuổi (hình thức tư vấn nhóm, nói chuyện chuyên đề, giao lưu, tọa đàm giữa học sinh với giáo viên và cha mẹ học sinh; tổ chức hội thi, giao lưu tìm hiểu, hái hoa kiến thức, giải đáp các thắc mắc về chăm sóc SKSS VTN/TN, tuyên truyền giáo dục giới tính, bình đẳng giới...). Ban giám hiệu, Tổng phụ trách đội, giáo viên chủ nhiệm lựa chọn và hướng dẫn học sinh các CLB chăm sóc SKSS VTN/TN; củng cố hoạt động của hòm thư, bảng tin tư vấn, qua đó thu thập và kịp thời giải đáp thắc mắc về các vấn đề chăm sóc SKSS VTN/TN của học sinh.

Trung tâm Y tế cung cấp tài liệu, thông tin, kiến thức về dân số và phát triển, bình đẳng giới, chăm sóc sức khoẻ sinh sản cho các nhà trường. Hướng dẫn trạm y tế các xã, thị trấn phối hợp với các trường THCS kiện toàn và duy trì hoạt động, tiếp nhận, cung cấp các sản phẩm và tài liệu tuyên truyền về vị thành niên - thanh niên những điều cần biết; Những điều bạn cần biết về tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân. Tổ chức các khóa tập huấn kiến thức kỹ năng truyền thông và tổ chức hoạt động cho thành viên Ban chủ nhiệm các câu lạc bộ và thực hiện phân bổ kinh phí cho các trường theo quy định. Cử báo cáo viên tham gia truyền thông về Dân số và phát triển, SKSS khi có yêu cầu của nhà trường hoặc các câu lạc bộ.

Phòng giáo dục và đào tạo chỉ đạo các trường THCS xây dựng kế hoạch, duy trì và triển khai các hoạt động truyền thông về Dân số và phát triển, SKSS cho VTN/TN cho học sinh; tư vấn sức khoẻ tiền hôn nhân cho thành viên các CLB chăm sóc sức khoẻ sinh sản VTN/TN và tổ chức các hoạt động ngoại khóa cho học sinh các trường Trung học cơ sở trong năm học. Chủ động đưa nội dung truyền thông về vị thành niên thanh niên những điều cần biết; Những điều bạn cần biết về tư vấn và khám sức khỏe tiền hôn nhân vào chương trình học tập cho học sinh. Chỉ đạo các Hiệu trưởng triển khai ban hành Quyết định Kiện toàn CLB chăm sóc sức khoẻ sinh sản VTN/TN của các khối lớp do Ban chủ nhiệm CLB điều hành (gồm có 3-5 thành viên: GVCN, ban cán sự lớp); mỗi CLB có từ 30 - 35 thành viên và tổ chức sinh hoạt CLB mỗi quý ít nhất một lần. Chỉ đạo các CLB trang trí góc kiến thức, tiếp nhận, quản lý và sử dụng các sản phẩm, tài liệu tuyên truyền về chăm sóc SKSS VTN/TN đảm bảo hiệu quả và sử dụng phục vụ cho các kỳ sinh hoạt tiếp theo. Đồng thời, kiện toàn Ban quản lý CLB của nhà trường (gồm có từ 3-5 thành viên: 01 đồng chí đại diện Ban giám hiệu, 01 Tổng phụ trách đoàn đội, 01 giáo viên dạy bộ môn sinh học, 01 giáo viên dạy bộ môn giáo dục công dân và 01 cán bộ y tế học đường).

Các trường định kỳ đánh giá, báo cáo kết quả hoạt động trong năm học và thanh quyết toán phần kinh phí hỗ trợ về Trung tâm y tế và Phòng giáo dục đào tạo để tổng hợp báo cáo Sở Y tế, Sở Giáo dục & đào tạo, Chi cục Dân số-KHHGĐ theo quy định.

Khánh Ly