Mới đây, các bác sỹ Khoa Ngoại - Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang đã phẫu thuật bảo tồn thành công tinh hoàn bị xoắn cho bé trai Hà N. P. (03 tuổi, trú tại xã Ngọc Thiện, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang).
Kíp phẫu thuật tháo xoắn bảo tồn tinh hoàn cho bé trai 03 tuổi
Anh Hà Văn Q. - Bố cháu bé cho biết: “Trước khi nhập viện Sản Nhi Bắc Giang 02 ngày, tôi thấy con kêu đau vùng bìu, kiểm tra không thấy có gì bất thường, tôi chỉ nghĩ có thể con mải chơi bị ngã nên kêu đau. Sang tới ngày thứ 03 thì thấy con kêu đau nhiều hơn, quấy khóc, kiểm tra thấy vùng bìu sưng đỏ nên gia đình liền đưa bé tới Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang để được thăm khám và điều trị kịp thời”.
Tại Phòng khám Ngoại khoa của Bệnh viện, qua thăm khám các bác sỹ nhận thấy vùng bìu trái của bé P. sưng to nề tím, sờ nắn tinh hoàn trái thấy to hơn tinh hoàn phải, đau. Tinh hoàn phải nằm trong bìu, không sưng, không viêm. Kết hợp với kết quả siêu âm, các bác sỹ Phòng khám Ngoại chẩn đoán trẻ bị Hội chứng bìu cấp và được nhập viện để điều trị. Ngay sau khi được đưa vào điều trị nội trú tại Khoa Ngoại, Bác sỹ CKI Phạm Văn Đại - Trưởng Khoa Ngoại đã trực tiếp khám cho cháu P. và cùng các bác sỹ trong Khoa Ngoại hội chẩn, thống nhất chẩn đoán trẻ bị xoắn tinh hoàn trái và có chỉ định phẫu thuật cấp cứu.
Trong khi phẫu thuật cho trẻ, các bác sỹ nhận thấy màng tinh hoàn trào ra nhiều máu đen. Sau khi thấm hút hết máu đen, kiểm tra thấy cuống tinh hoàn trái xoắn 02 vòng khiến tinh hoàn chuyển màu đen tím sẫm. Kíp phẫu thuật liền tiến hành tháo xoắn và đắp gạc huyết thanh ấm. Sau khoảng 30 phút thấy tinh hoàn trái có dấu hiệu hồi phục (chuyển màu hồng hơn), tiên lượng có thể bảo tồn được nên các bác sỹ đã khâu cố định tinh hoàn trái vào cơ Dartos và cố định thêm tinh hoàn bên phải để đề phòng nguy cơ có thể bị xoắn sau này. Trải qua gần 01 giờ căng thẳng, kíp phẫu thuật gồm phẫu thuật viên Bác sỹ CKI Phạm Văn Đại – Trưởng Khoa Ngoại và Bác sỹ CKI Nguyễn Văn Lâm; Bác sỹ CKII Phạm Văn Trà phụ trách gây mê hồi sức đã phẫu thuật thành công cho cháu P. Sau 06 tiếng được theo dõi sát sao trong Phòng Hồi sức hậu phẫu, cháu P. được chuyển về điều trị tại Khoa Ngoại - Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang. 07 ngày sau cuộc phẫu thuật, siêu âm Doppler tinh hoàn cho trẻ nhận thấy tinh hoàn trái tăng tưới máu và sau 09 ngày được điều trị ổn định, trẻ khoẻ mạnh xuất viện về nhà với gia đình.
Sưng đau vùng bìu cấp ở trẻ em khá thường gặp và do nhiều nguyên nhân khác nhau như xoắn tinh hoàn, viêm mào tinh hoàn, xoắn mấu phụ tinh hoàn, thoát vị bẹn nghẹt… nhưng cần cảnh giác với xoắn tinh hoàn - bệnh lý cấp cứu ngoại khoa chiếm khoảng 17% trường hợp đau bìu cấp tính ở trẻ em.
Xoắn tinh hoàn là tình trạng tinh hoàn tự xoay quanh trục gây tắc nghẽn đột ngột thừng tinh, làm giảm hoặc tắc lượng máu đến tinh hoàn, gây sưng và đau. Nếu tình trạng này kéo dài có thể dẫn đến hoại tử tinh hoàn và các mô xung quanh. Xoắn tinh hoàn có các biểu hiện cấp tính như: Đau dữ dội, đột ngột ở một bên hoặc hai bên bìu, một số trẻ có kèm theo đau bụng dưới, buồn nôn và nôn (trẻ sơ sinh chỉ có quấy khóc, bỏ bú, phù nề và đỏ da bìu); Trẻ đau, sưng vùng nếp bẹn bên không có tinh hoàn kèm đau vùng bụng dưới (ở bệnh nhi tinh hoàn ẩn). Nếu phát hiện ở giai đoạn muộn thì bìu sưng tím và rất đau. “Thời gian vàng” để bảo tồn được tinh hoàn thường là trước 06 giờ kể từ khi có triệu chứng đau cấp tính. Do vậy, bệnh nhi cần phải được phẫu thuật cấp cứu tháo xoắn tinh hoàn càng sớm càng tốt để bảo tồn tinh hoàn. Nếu để quá muộn, tinh hoàn có thể bị hoại tử phải cắt bỏ, điều này sẽ ảnh hưởng lớn tới sức khoẻ sinh sản của trẻ.
Theo Bác sỹ CKI Phạm Văn Đại - Trưởng Khoa Ngoại, bé trai sơ sinh 07 ngày tuổi là bệnh nhi nhỏ tuổi nhất từng được thực hiện phẫu thuật tháo xoắn bảo tồn tinh hoàn thành công tại Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang. Bên cạnh đó, mỗi năm các bác sỹ Khoa Ngoại cũng phẫu thuật thành công cho hàng trăm trường hợp trẻ từ 05 tháng tuổi trở lên bị ẩn tinh hoàn.
Qua trường hợp cháu P. bị xoắn tinh hoàn, Trưởng Khoa Ngoại Phạm Văn Đại cũng có khuyến cáo như sau: Các bậc phụ huynh hoặc người giám hộ khi thấy trẻ bị đau ở vùng bìu (ngay cả khi chưa có hiện tượng sưng đỏ, tím) thì cần phải đưa trẻ tới bệnh viện có đội ngũ bác sỹ phẫu thuật nhi khoa để được thăm khám và điều trị kịp thời vì nếu tinh hoàn bị xoắn 02 vòng mà không được phẫu thuật cấp cứu tháo xoắn sớm thì chỉ sau 06 tiếng là có thể bị hoại tử buộc phải cắt bỏ. Trong trường hợp phụ huynh đưa trẻ đến cơ sở y tế muộn khiến tinh hoàn bị hoại tử không bảo tồn được phải cắt bỏ thì bác sỹ phẫu thuật nên cố định được tinh hoàn bên lành để ngăn ngừa tình trạng tinh hoàn có thể tiếp tục bị xoắn ảnh hưởng tới sức khoẻ sinh sản của trẻ.
Hiền Chúc – Bệnh viện Sản Nhi Bắc Giang
