Trong những năm qua, công tác phòng chống tác hại thuốc lá được chú trọng triển khai trên địa bàn tỉnh. Ngày 6/6/2023, UBND tỉnh Bắc Giang ban hành Kế hoạch hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh Bắc Giang giai đoạn 2023 – 2024. Kế hoạch nhằm giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá, tỷ lệ tiếp xúc thụ động với khói thuốc lá nhằm giảm bệnh tật và tử vong do sử dụng các sản phẩm thuốc lá gây ra. Tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của việc sử dụng thuốc lá; ý thức, trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong việc chấp hành các quy định của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá (sau đây gọi tắt là Luật PCTH của thuốc lá) và các văn bản liên quan. Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý của các cấp, các ngành, các đơn vị, địa phương về thực thi Luật PCTH của thuốc lá; tổ chức thực hiện nghiêm quy định môi trường không khói thuốc, tư vấn cai nghiện thuốc lá, tập huấn về phòng, chống tác hại thuốc lá; tăng cường kiểm tra, giám sát tình hình thực thi Luật PCTH của thuốc lá.

Các hoạt động tập trung nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với việc thực hiện phòng, chống tác hại của thuốc lá. Tiếp tục quán triệt sâu sắc nội dung Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới; Nghị quyết số 139/NQ-CP ngày 31/12/2017 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII về tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân trong tình hình mới, các quy định của pháp luật có liên quan để tạo sự đồng thuận, ủng hộ của toàn xã hội về công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; đề cao tính tiên phong gương mẫu của người đứng đầu, cán bộ, đảng viên trong việc thực hiện công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Kiện toàn Ban Chỉ đạo Phòng, chống tác hại của thuốc lá các cấp; xây dựng, triển khai kế hoạch phòng, chống tác hại của thuốc lá hằng năm phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của cơ quan, đơn vị, địa phương. Ban hành các văn bản chỉ đạo thực hiện nghiêm Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá; đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ của cơ quan, đơn vị; niêm yết quy định/nội quy treo tại phòng làm việc; đưa nội dung không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào trong tiêu chí đánh giá thi đua, khen thưởng của cán bộ, công chức, viên chức, người lao động; đưa nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào hương ước, quy ước tại thôn, bản, tổ dân phố. Chỉ đạo công tác phối hợp liên ngành giữa các cơ quan, đoàn thể, tổ chức tham gia thực hiện công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc tỉnh và các tổ chức thành viên, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp trong việc tham gia, giám sát thực hiện công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá. Thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, đánh giá việc thực hiện công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; lấy kết quả thực hiện công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá là một tiêu chuẩn để đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ của người đứng đầu, cấp ủy, chính quyền các cấp.

Tăng cường và đổi mới hoạt động thông tin, giáo dục, truyền thông về phòng, chống tác hại của thuốc lá. Cập nhật thường xuyên tài liệu, thông tin về tác hại của thuốc lá, đặc biệt là các sản phẩm thuốc lá mới; lợi ích của việc cai nghiện thuốc lá, môi trường sống không có khói thuốc lá; chính sách, pháp luật về phòng, chống tác hại của thuốc lá. Tăng cường công tác tuyên truyền về PCTH của thuốc lá, trong đó tập trung các nội dung quy định cấm hút thuốc tại nơi làm việc, trường học, cơ sở y tế, khách sạn, nhà hàng, bến tàu, bến xe, nhà ga, trên các phương tiện giao thông công cộng. Quyền và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương; người đứng đầu, người quản lý các địa điểm cấm hút thuốc lá trong phòng, chống tác hại của thuốc lá; quyền nghĩa vụ của công dân trong phòng, chống tác hại của thuốc lá; nghĩa vụ của người hút thuốc lá. Các hành vi bị nghiêm cấm trong Luật PCTH của thuốc lá; quy định cấm quảng cáo khuyến mại, tiếp thị thuốc lá dưới mọi hình thức; quy định cấm bán thuốc lá tại các địa điểm có quy định cấm hút thuốc. Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe nói chung và đối với các bệnh như ung thư phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD). Đặc biệt là phổ biến thông tin về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha tới cán bộ, công chức, viên chức, người lao động tại cơ quan, đơn vị và người dân trên địa bàn. Ý nghĩa của môi trường trong lành không khói thuốc lá; xây dựng mô hình điểm về cộng đồng, cơ quan, đơn vị không khói thuốc lá, phát triển và nhân rộng mô hình có hiệu quả; thông tin về tấm gương của các cơ quan, đơn vị thực hiện tốt các quy định về môi trường không khói thuốc, tấm gương cá nhân bỏ thuốc; xây dựng tin, bài, phóng sự về phòng, chống tác hại của thuốc lá trên truyền hình tỉnh Bắc Giang; định kỳ phát sóng các thông điệp tuyên truyền về phòng, chống tác hại của thuốc lá trên sóng phát thanh tỉnh Bắc Giang; phát thanh trên loa phát thanh các xã, phường, thị trấn về tác hại của thuốc lá và hút thuốc lá thụ động, tiêu chí xây dựng nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học không khói thuốc, lợi ích của môi trường không khói thuốc... Viết tin, bài phản ánh về hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trên ấn phẩm báo giấy, báo điện tử Bắc Giang, trên Website của ngành các nội dung về thực thi Luật PCTH của thuốc lá và các văn bản liên quan, tác hại của thuốc lá và hút thuốc lá thụ động, tiêu chí xây dựng nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học không khói thuốc, lợi ích của môi trường không khói thuốc. Lắp đặt các sản phẩm truyền thông về PCTH của thuốc lá như: Biển "CẤM HÚT THUỐC", tờ rơi về tư vấn cai nghiện thuốc lá, panô…

Các hoạt động hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá và Tuần lễ quốc gia không khói thuốc. Phát động chiến dịch truyền thông hưởng ứng Ngày thế giới không thuốc lá và Tuần lễ quốc gia không khói thuốc, tập trung các hoạt động sau: Treo biển báo “CẤM HÚT THUỐC” tại các địa điểm có quy định cấm hút thuốc, treo băng rôn, khẩu hiệu tuyên truyền về phòng, chống tác hại của thuốc lá; đăng tải tin, bài nội dung về PCTH của thuốc lá lên Cổng thông tin điện tử, website của cơ quan, đơn vị. Các cơ quan thông tấn báo chí trên địa bàn thường xuyên đăng tải thông tin về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe; tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng về tác hại của thuốc lá thông thường, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, shisha nhằm thay đổi hành vi hút thuốc lá; các quy định của Luật PCTH của thuốc lá, các hành vi bị nghiêm cấm, các quy định về xử phạt vi phạm trong phòng, chống tác hại của thuốc lá đến cộng đồng. Nâng cao năng lực về PCTH của thuốc lá để tổ chức thực hiện môi trường không khói thuốc, tư vấn cai nghiện thuốc lá, giảng dạy về PCTH của thuốc lá. Tổ chức các buổi truyền thông trực tiếp về PCTH của thuốc lá; nội dung chuyên đề phổ biến về tác hại của thuốc lá (bao gồm cả thuốc lá truyền thống và thuốc lá thế hệ mới), lợi ích của môi trường không khói thuốc, phổ biến Luật  PCTH của thuốc lá và các văn bản hướng dẫn tại các cơ quan, đơn vị, bệnh viện, trường học, nhà máy và cộng đồng dân cư trong tỉnh. Tập huấn hướng dẫn xây dựng môi trường không khói thuốc trong nhà hàng, khách sạn, nơi làm việc, trường học, bệnh viện; tập huấn, trang bị kiến thức về PCTH của thuốc lá cho giáo viên các trường học để giảng dạy ngoại khóa; hướng dẫn xây dựng nội dung và tổ chức đưa giáo dục về tác hại và phòng, chống tác hại của thuốc lá vào chương trình giáo dục phù hợp với các cấp học; tập huấn cho cán bộ y tế, y tế thôn bản về tư vấn cai nghiện thuốc lá tại cộng đồng. Tập huấn cho cán bộ công an, cán bộ tham gia công tác kiểm tra tại các sở, ban, ngành trên địa bàn tỉnh về các văn bản, quy định của Luật PCTH của thuốc lá, quy định về môi trường không khói thuốc lá.

Công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ các sở, ban, ngành, địa phương chủ trì, thành lập đoàn kiểm tra liên ngành về PCTH của thuốc lá hoặc lồng ghép nội dung thuốc lá trong hoạt động kiểm tra liên ngành để kiểm tra việc thực thi Luật PCTH của thuốc lá trên địa bàn tỉnh. Làm nhiệm vụ giám sát việc tuân thủ các quy định Luật PCTH của thuốc lá; đánh giá thực hiện môi trường không khói thuốc trong các cơ quan, đơn vị, địa phương, bệnh viện, trường học, xí nghiệp trên địa bàn tỉnh. Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm quy định Luật PCTH của thuốc lá theo Nghị định số 117/2020/NĐ-CP ngày 28/9/2020 của Thủ tướng Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực Y tế và các văn bản hướng dẫn xử phạt khác có liên quan đến PCTH của thuốc lá.

Sở Y tế là cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo tỉnh, chịu trách nhiệm tổ chức, triển khai các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh Bắc Giang. Tham mưu cho Ban Chỉ đạo tỉnh triển khai có hiệu quả các hoạt động nhằm tăng cường thực thi Luật PCTH của thuốc lá; xây dựng, ban hành các văn bản về thực hiện công tác PCTH thuốc lá. Phối hợp, hướng dẫn các sở, ban, ngành, đoàn thể, các cơ quan, đơn vị, địa phương xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch hoạt động phòng, chống tác hại thuốc lá; tổ chức các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trong phạm vi ngành quản lý. Phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan thành lập đoàn thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực thi Luật PCTH của thuốc lá. Đề xuất Quỹ Phòng, chống tác hại thuốc lá - Bộ Y tế hỗ trợ kinh phí để triển khai thực hiện các hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá trên địa bàn tỉnh. Định kỳ tổng hợp, báo cáo Ban Chỉ đạo tỉnh và Bộ Y tế về kết quả triển khai thực hiện theo quy định.

Nguyễn Điều